Od połowy maja 2016 r. wystartowało z Polski nowe nisko kosztowe połączenie lotnicze do miasta Porto a w listopadzie tego roku startują kolejne połączenia. Warto skorzystać z okazji i odwiedzić to interesujące miasto, które status centrum gospodarczego Portugalii zawdzięcza m.in. handlowi winem porto.
Porto jest drugim co do wielkości miastem w Portugalii, położonym malowniczo na wzgórzach, przy ujściu rzeki Douro do Oceanu Atlantyckiego. Łączy w sobie zarówno ślady dawnej potęgi Portugalii, jak i nowoczesną architekturę, godną miana centrum przemysłowo-handlowego Portugalii. Można tu miło spędzić czas na zwiedzaniu, wylegując się z lampką wina lub też buszując po tutejszych sklepach w poszukiwaniu wyjątkowych kreacji czy pamiątek.
Stare miasto
Zaliczone przez UNESCO do światowego dziedzictwa kulturowego ludzkości, stare miasto w Porto może się pochwalić kilkoma perełkami, które nierozłącznie związane są z okresem handlowego prosperity tego miasta. Zapoczątkowali go Anglicy w XVIII w., ceniący sobie tutejsze słodkie i mocne wino porto, a w ślad za nimi do Porto przybyły także firmy norweskie, niemieckie i holenderskie. Miasto bogaciło się z dnia na dzień, a o skali tej zamożności świadczą tutejsze zabytki.
Giełda towarowa Palácio da Bolsa to imponujący przepychem gmach, w którym odbywały się transakcje handlowe. Na szczególną uwagę zasługuje ozdobiona złotem i mauretańskimi wzorami Sala Arabska (Salão Árabe) oraz reprezentacyjny Dziedziniec Narodów (Pátio das Nações), o wysokości 19 metrów, ze szklaną kopułą i herbami 20 krajów, z którymi Portugalia utrzymywała bliskie relacje biznesowe i przyjacielskie. Co roku Palácio da Bolsa odwiedzana jest przez blisko 200 tysięcy turystów, w tym także wysokiej rangi polityków europejskich. Odbywają się tu rozmaite wydarzenia: koncerty, konferencje, aukcje czy pokazy mody.
Tuż obok znajduje się kościół św. Franciszka (Igreja de São Francisco) – najpiękniejsza świątynia w Porto, a może nawet w całej Portugalii. Ma misterne, drewniane zdobienia na kolumnach, ołtarzu, w nawach i na suficie, które bogato pozłocono (podobno wykorzystano do tego celu kilkaset kilogramów złota). Kościół pełni obecnie funkcję muzeum (Museu da Ordem Terceira da Igreja de S. Francisco): oprócz wnętrza kościoła, można zwiedzić sale klasztoru oraz katakumby. Czasami odbywają się tu koncerty muzyki klasycznej.
Romańska katedra Sé również może się pochwalić pięknymi, barokowymi dekoracjami.
W kaplicy Najświętszego Sakramentu, w lewej nawie bocznej, znajduje się srebrny ołtarz uznawany za ważne dzieło portugalskiego złotnictwa. Natomiast w krużgankach można podziwiać ogromne, biało-niebieskie płytki ceramiczne azulejos nawiązujące do „Pieśni nad pieśniami”.
Spacer po mieście
W Porto nawet zwykły spacer uliczkami miasta jest wyjątkowy. Charakterystyczne dla Portugalii płytki azulejo wyniesiono w tym kraju do rangi prawdziwych dzieł sztuki. Można je podziwiać m.in. na zewnętrznej ścianie kościoła Igreja do Carmo czy też we wnętrzu dworca kolejowego Estação de São Bento. Ten ostatni kryje w sobie ogromne, niezwykle realistycznie przedstawione sceny z historii Portugalii, na których można zobaczyć m.in. Henryka Żeglarza. To właśnie dzięki niemu rozpoczęto pierwsze ekspedycje morskie i w rezultacie odkryto archipelag Azorów i Madery, które umożliwiły dalsze wyprawy i odkrycia geograficzne. Dworzec oddano do użytku w 1916 roku i nadal spełnia tę funkcję. Warto odwiedzić również jedną z najpiękniejszych i z najstarszych portugalskich księgarni – Livraria Lello e Irmão (Rua das Carmelitas 144). Od innych budynków wyróżnia ją już ozdobna fasada, ale to co najciekawsze, ukryte jest w środku. W centrum księgarni wiją się charakterystyczne, misternie zdobione, drewniane schody z czerwonymi stopniami, a nad nimi, na suficie, znajduje się ogromny witraż z napisem „decus in labore” („honor jest w pracy”).
Doskonały widok na całe miasto rozpościera się z wysokiej na 76 metrów wieży Torre dos Clérigos. Dzięki najnowszej inwestycji nie trzeba już pokonywać ok. 240 schodów, aby dostać się na górę, ale można skorzystać z wygodnej windy. Lęk wysokości nie stanowi już problemu – w przyległym budynku znajduje się specjalna sala, gdzie na dużych telewizorach można obejrzeć panoramę miasta w czasie rzeczywistym, a przy okazji zwiedzić wystawę sztuki sakralnej. Dobrym punktem widokowym jest również dwupoziomowy most Ponte de Dom Luís, charakterystyczna budowla Porto, często fotografowana z przepływającymi pod nim tradycyjnymi łodziami barco rabelo. Te płaskie łodzie służyły kiedyś do transportowania beczek z winem ze słynnej doliny Douro, gdzie powstaje porto, w dół rzeki, do piwniczek znajdujących się na nadbrzeżu Vila Nova de Gaia. Z mostu Ponte de Dom Luís rozpościera się urocza panorama Porto, z radosną kaskadą kolorowych budynków.
Dobrym miejscem na spacer jest również dzielnica Foz do Douro, a dokładnie dwa mola prowadzące do latarni. Jedna z nich, 10-metrowa, nieczynna już latarnia Farol de Felgueira, ma charakterystyczny czerwony dach i balkon. Podczas silniejszych sztormów, fale oceanu zalewają ją tworząc groźne, acz wspaniałe widowisko. W okolicy znajduje się fort Forte de São João Baptista da Foz, który niegdyś bronił wybrzeża. Z tego miejsca można się przejść plażami lub promenadą do popularnej wśród zakochanych pergoli Pérgola da Foz.
Fani piłki nożnej mogą także zajrzeć na stadion Estádio do Dragão, będący siedzibą klubu FC Porto, który został wybudowany na Mistrzostwa Europy EURO 2004. Stadion ma ok. 50 tysięcy miejsc i został wysoko oceniony przez UEFA. W budynku znajduje się muzeum klubu FC Porto i kawiarnia, a sam stadion służy także jako miejsce wydarzeń kulturalnych.
Nowoczesna architektura
Miłośnicy nietypowych rozwiązań architektonicznych powinni zobaczyć centrum koncertowe Casa da Música (Av. da Boavista 604-610), zaprojektowane przez Holendra Rema Koolhaas. Ten nieregularny graniastosłup z białego marmuru i szkła mieści w sobie m.in. 2 sale koncertowe, sale do prób, VIP Room (ma ściany udekorowane azulejos i świetny widok na miasto), oraz restaurację i kilka barów. Wnętrze budynku można obejrzeć na tym nietypowym video: https://vimeo.com/75328510.
Kolejnym ciekawym budynkiem jest siedziba firmy Vodafone (Av. da Boavista 2949), stworzona przez firmę Barbosa& Guimaraes. Ciężkość betonowej bryły przełamano poprzez umieszczenie w niej podłużnych okien w kształcie rombu, które w dzień odbijają błękitne niebo, a w nocy rozświetlają budynek. Uzyskano w ten sposób lekkość i pewien dynamizm.
Na uwagę zasługuje też muzeum sztuki współczesnej Museu de Arte Contemporânea de Serralves (Rua D. João de Castro 210). Jego prosty, biały budynek z zaskakującymi załamaniami zaprojektował Álvaro Siza Vieira, laureat Pritzker Architecture Prize. W tutejszym parku znajduje się też różowa willa w stylu art déco – Casa de Serralves oraz różne, niekiedy zaskakujące rzeźby.
Czas na zakupy
W poszukiwaniu znanych, międzynarodowych marek warto przejść się po deptaku handlowym Rue de Santa Caterina, gdzie zlokalizowane jest m.in. centrum handlowe Via Catarina oraz wiele kawiarni, w tym jedna z najstarszych w Europie – słynna Café Majestic. Duże, kryształowe lustra, skórzane krzesła i wszechobecnym marmur – to znak rozpoznawczy tego miejsca. W karcie znajduje się m.in. rabanadas, czyli grzanki z cukrem i cynamonem, będące regionalnym specjałem w Porto e Norte. Zazwyczaj w czwartki i soboty o godzinie 21:30 odbywają się tu koncerty fado, czyli tradycyjnych, smutnych pieśni o nieszczęśliwej miłości i przeznaczeniu. Można też zajrzeć do ogromnego, bo 13-piętrowego centrum handlowego El Corte Inglés w Vila Nova de Gaia.
Na Avenida da Boavista znajdziemy luksusowe marki (np. w kultowym sklepie Gatsby czy concept store portugalskiej sieci Fashion Clinic), jak również butiki portugalskich projektantów (np. Nuno Baltazara czy Katty Xiomara).
Najlepszym miejscem na zakup wina porto jest nadbrzeże Vila Nova de Gaia, gdzie znajdują się piwnice największych producentów tego trunku: Taylor’s Port, Sandeman, Ferreira, Porto Cálem czy Ramos Pinto. Warto skorzystać z organizowanych przez nich wycieczek połączonych z degustacją słodkiego, lecz mocnego wina porto. Miłośnicy zarówno wina, jak i historii, powinni odwiedzić muzeum Museu do Vinho do Porto, zlokalizowane na nadbrzeżu Porto w budynku dawnego składu wina. Ekspozycja prezentuje, jak handel winem wpłynął na rozwój portu oraz kulturowy, społeczny i architektoniczny wzrost miasta.
Wyjątkowe souveniry znajdziemy w sklepie Portosigns (Rua da Alfândega 17 oraz Rua Infante D. Henrique 71), oferującym m.in. torby, portfele, paski i parasolki z korka, skórzane buty z wyhaftowanymi ludowymi motywami, czy ceramikę, w tym azulejo. Duży wybór tradycyjnych, portugalskich produktów posiada sklep Portucraft (Rua do Rosário 87), m.in. dżemy z fig i pomidorów, oliwę z oliwek oraz wina. Ciekawe, kultowe produkty portugalskie, w stylu vintage, oferuje A Vida Portuguesa (Rua Galeria de Paris 20). Można tu kupić gotowe zestawy prezentowe (np. wino porto z puszkami rybnymi, solą, mydłem i wodą kolońską) lub też wybrać coś z szerokiego asortymentu sklepu.
Świeże owoce, warzywa i kwiaty można znaleźć na głównym targu Porto – Mercado do Bolhão (Rua Formosa).
Najciekawsze imprezy
Festiwal Serralves em festa (4-5 czerwca 2016 r.) stanowi największą imprezę kulturalną w Porto, która trwa non-stop przez 40 godzin. Łączy w sobie m.in. koncerty, występy taneczne, przedstawienia teatralne, pokazy filmowe i cyrkowe, wystawy fotografii.
NOS Primavera Sound (9-11 czerwca 2016 r.) to plenerowa impreza muzyczna, odbywająca się w parku Parque da Cidade, zdolnym pomieścić do 30 tysięcy ludzi. Na kilku scenach będą grały zarówno nowe, jak i już cenione zespoły, reprezentujące różne style muzyczne. W tym roku wystąpi m.in. Freddie Gibbs, Savages, Air i Roosevelt.
Tradycyjną imprezą uliczną jest Festa de São João, która przypada na noc z 23 na 24 czerwca. Mieszkańcy tłumnie wychodzą na ulicę, by wspólnie świętować imieniny św. Jana, tańcząc przy muzyce granej na żywo oraz delektując się grillowanymi sardynkami i winem porto. Znajomi często uderzają się po głowach porem lub gumowym młotkiem – „na szczęście”. O północy nad rzeką odbywa się gigantyczny pokaz sztucznych ogni, a następnego dnia popołudniu – Regata de Barcos Rabelos, czyli widowiskowe regaty łodzi rabelo, w których uczestniczą załogi reprezentujące producentów wina. (TC)
Źródło: materiały prasowe
