Wieńce z polnych kwiatów, latawce na niebie, pochody z cyprysami czy skoki przez ogień. 1 maja w Grecji to nie tylko Dzień Pracy, ale także Święto Kwiatów i celebracja wiosny. Jak Grecy spędzają majówkę?
Grecja będzie w tym roku w czołówce krajów najchętniej odwiedzanych przez polskich turystów. Polacy planują tam nie tylko wakacje, ale także wybierają się do tego kraju na długi majowy weekend. Tym, którzy spędzą w Grecji majówkę, może uda się zobaczyć obchody Dnia Maja, przypadające na 1 dzień tego miesiąca, a które mają swój początek jeszcze w czasach starożytnych. Eksperci z serwisu dla podróżujących HolidayCheck.pl przybliżają historię i zwyczaje związane z tym greckim świętem.
Grecja na plus
Od 1,5 do 3 godzin lotu i przenosimy się do kraju pełnego słońca, muzyki i tańca. Ogromna spuścizna historyczna, ośnieżone szczyty Olimpu, 17 miejsc objętych ochroną dziedzictwa UNESCO, Meteory, zatopione statki, karaibskie krajobrazy, bezludne wyspy, biało-niebieskie miasteczka, zdrowa kuchnia, wszechobecny uśmiech i optymizm oraz opinia jednego z bezpieczniejszych krajów do podróżowania, dają Grecji sporą przewagę w obecnej walce o turystów.
Grecki Dzień Maja
Protomagia (Protomajia), czyli pierwszy dzień miesiąca maja, to Międzynarodowy Dzień Pracowników będący świętem narodowym. Muzea, miejsca archeologiczne i sklepy w rejonach pozamiejskich są zamknięte. 1 maja to także Święto Kwiatów i tradycyjna celebracja nadejścia wiosny, wywodząca się jeszcze z czasów starożytnych. Według Greków jest to dzień kwiatów i życia, gdyż ziemia odradza się po długiej zimie. W tym dniu mieszkańcy miast tradycyjnie wyruszają na pikniki na wieś. Charakterystycznym widokiem w tym dniu jest niebo pełne latawców. Ludzie zbierają polne kwiaty, z których robią wieńce i wieszają je na frontowych drzwiach swoich domów. Wiszą tam one aż do Nocy Świętojańskiej. Wieniec z kwiatów ma zbliżać ludzi do przyrody, zwłaszcza w dzisiejszych czasach pogoni za zdobywaniem pieniędzy i brakiem czasu na obcowanie z naturą.
W wielu wioskach na Korfu do dzisiaj przetrwał też zwyczaj spaceru mieszkańców niosących pień drzewa cyprysowego. Drzewo to, zwane także Mayoxilo, jest ozdobione wieńcami z zielonych gałęzi oraz pokryte żółtymi stokrotkami. Młodzi mężczyźni niosący ten pień, muszą być ubrani w białe rzeczy i czerwone szale. Chodząc po ulicach śpiewają pieśni o maju. Do najczęściej spotykanego jeszcze zwyczaju związanego z dniem maja należą skoki przez ogień. Kobiety, bez względu na wiek, zbierają się noc poprzedzającą pierwszy dzień maja i po zachodzie słońca rozpalają ognisko, używając do tego suchych gałęzi zebranych w ciągu ostatnich dni. Po zapaleniu ognia kobiety tańczą w dużym kręgu, śpiewając pieśni ludowe o maju i wiośnie. Dzieci zwilżają wodą włosy i ubrania, a następnie skaczą przez ogień jako symboliczny czyn, który będzie ich chronił przed powrotem zimy i chorobami.
Źródła w starożytności
Grecki Dzień Maja ma swoje korzenie jeszcze w czasach starożytnych. Według tradycji, miesiąc maj przyjął swoją nazwę od rzymskiej bogini Maia, co w języku greckim oznacza matkę, opiekunkę, położoną i pielęgniarkę. Starożytni Grecy poświęcili piąty miesiąc roku swojej bogini rolnictwa Demeter oraz jej córce Persephone, która w tym miesiącu wróciła do matki po spędzeniu zimy w podziemiu z Hadesem. Starożytne obchody Dnia Maja trwały przez wieki z niezwykle uroczystą oprawą. Jedną z najstarszych uroczystości było Anthesteria – pierwszy starożytny grecki festiwal kwiatowy. Święto Antesteria obejmowało procesje, podczas których starożytni Grecy nosili kwiaty do świątyń. Festiwal kwiatowy obchodzony był po raz pierwszy w Atenach, a później zaczęto obchodzić go w innych starożytnych miastach greckich. Nawet kiedy Rzymianie podbili Grecję, świętowanie Dnia Maja było nadal obchodzone, gdyż zarówno Rzymianie, jak i starożytni Grecy wierzyli, że kwiaty symbolizują piękno bogów i przynoszą władzę, chwałę, szczęście i zdrowie. Do dzisiaj w maju odbywa się festiwal folklorystyczny w Eleusis koło Aten. Dawniej, na wyspach Morza Egejskiego, młode dziewczyny wstawały rano i szły do studni, niosąc kwiaty zebrane poprzedniego dnia. Napełniały dzbany „wodą milczenia” czerpaną ze studni i wracały do swoich domów bez słowa. Później obmywały się tą wodą.
Przez wieki zmieniło się oryginalne znaczenie i obchody Dnia Maja w Grecji. Nieliczne starożytne zwyczaje przetrwały już w większości jako tradycje ludowe. Dzień Maja w Grecji jest jednym z nielicznych świąt bez treści religijnych.
zdjęcie tytułowe: Santorini, fot. Maria Michelle
autor: Ewa Krawiec
