Ten znany z Francji fenomen ma także swój odpowiednik nad czeską rzeką o nazwie Dzika Orlica, płynącą na wschodzie Czech, którą nie bez powodu nazwano rzeką zamków, pałaców i legend. Znajdziemy tu liczne zabytki architektury, ulokowane w pięknym krajobrazie. Zamki nad Orlicą od roku 2017 szczycą się tytułem Najlepszej Europejskiej Destynacji Turystycznej (EDEN).
Na odcinku rzeki o długości 9 km w Dolinie Orlicy, w odległości około 50 km od granicy z Polską (około 70 km od Kłodzka), wznoszą się dwa średniowieczne zamki, cztery barokowe i renesansowe pałace i inne zabytkowe obiekty. Na zwiedzanie tego ciekawego regionu warto zarezerwować kilka dni. Większość zamków i pałaców pozostaje w rękach prawowitych potomków rodzin szlacheckich. W pałacu w Častolovicach mieszka właścicielka Hrabina Diana Phipps Sternbergova, w sąsiednim Nowym Pałacu w Kostelcu nad Orlicą rezyduje sam Franciszek Kinski, a potomkowie rodziny Kolowrat zamieszkują pobliski pałac w Rychnovie nad Kněžną.
Podążając w górę rzeki napotkamy pałac Doudleby, natomiast paradę zamków i pałaców nad Dziką Orlicą zamyka pałac Potštejn oraz sąsiedni zamek Potštejn. W historii zdobyto go zaledwie raz i dokonał tego sam Karol IV, wówczas jeszcze jako młody książę. Wędrując wzdłuż rzeki lipową aleją przez Dolinę Anny miniemy camping w stylu dzikiego zachodu i dojdziemy do wsi Litice, na zamek króla czeskiego Jerzego z Podiebrad.
Zamki i pałace nad Orlicą, zwrócone właścicielom w ramach restytucji, były najczęściej w opłakanym stanie. Po II wojnie światowej w pałacu w Častolovicach mieścił się internat, w Potštejně – ośrodek ROH (komunistycznych związków zawodowych), w pałacu w Kostelcu siedzibę miał Instytut Badań nad Hodowlą Prosiąt, pałac Doudleby w latach powojennych także był dewastowany i groziło mu wyburzenie.
Aż trudno dziś uwierzyć jak zawiłe historie wiążą się z tymi dawnymi rezydencjami szlacheckimi. Obecnie w pałacu w Častolovicach przywitają nas przytulne wnętrza. Do najpiękniejszych pomieszczeń należy Sala Rycerska z renesansowym kasetonowym stropem oraz ozdobione kwiatami krużganki arkadowe. Na każdym kroku widać dobry gust i profesjonalizm hrabiny Diany, wyśmienitej architektki wnętrz. Z jej talentu skorzystała również rodzina Olgi i Wacława Havlów. Przyjaźń hrabiny z parą prezydencką przypominają dwa drzewa zasadzone niedawno specjalnie dla Olgi Havlovej. Pałac gościł także przedstawicieli Czwórki Wyszehradzkiej. Atrakcją turystyczną jest tutejszy zwierzyniec z wybiegiem pełnym jeleni i białych danieli. Co roku odwiedza go ponad 80 tysięcy gości. Jest to również ulubione miejsce pani hrabiny, zwierzęta rozpoznają ją już z daleka. Jej drugim ulubionym miejscem jest ogród różany, w którym można podziwiać niemal dwieście gatunków róż. Liczne z nich pani Diana przywiozła z Anglii, gdzie spędziła część swojego życia.
Nowy Pałac w Kostelcu odgrywa ważną rolę w sferze kultury goszcząc szereg znanych osobistości i organizując spotkania towarzyszące licznym wystawom, koncertom i festiwalom. Za wszystkimi imprezami kulturalnymi kryje się postać samego Franciszka Kinskiego. Najpiękniejszą salą w pałacu w Kostelcu jest biblioteka, która mimo ponurej przeszłości czasów komunistycznych, zachowała się do dnia dzisiejszego, a także Sala Lustrzana, ulubione miejsce na przyjęcia ślubne.
Pałac Doudleby zachwyca przede wszystkim niepowtarzalnym sgrafitti, renesansowymi arkadami i kolumnami w stylu toskańskim. Rezydencja jest dziełem mistrzów włoskich, więc nic dziwnego, iż zainteresował się nią znany reżyser Juraj Jakubisko, który nakręcił tu swój film Bathory. W pałacu znajdziemy jeden z największych pieców kaflowych w Republice Czeskiej, a w kaplicy – kolekcję Madonn. Obecnie pałacem opiekuje się Petr Dujka, syn Eleonory Dujkovej, z domu Litic z Bubna. Niedawno rozpoczął rekonstrukcję należących do pałacu budynków gospodarczych, w których wkrótce zostaną otwarte apartamenty i sale konferencyjne. W Doudlebach warto odwiedzić także Muzeum Przyrodnicze, znajdujące się w dawnym spichlerzu pałacowym czy Dworek Babuni z wybiegiem dla zwierząt gospodarczych.
Niezapomniane wrażenia czekają na zwiedzających barokowy pałac w Potštejnie. Do ciekawych pomieszczeń należy biblioteka i Sala Marmurowa z oryginalnymi żyrandolami wykonanymi z czeskiego kryształu. Przez pełne straszydeł podziemia oprowadzi nas tajemniczy mnich. Najmłodszym gościom spodoba się zwiedzanie pałacu w kostiumach czy zabawa w parkowym labiryncie.
Kilka kilometrów od „czeskiej Loary” znajdziemy kolejną siedzibę szlachecką – Pałac Kolowratski w Rychnowie nad Kněžną. Kompleks pałacowy z kościołem Najświętszej Trójcy należy do najpiękniejszych zespołów architektury barokowej w Czechach, a dzwonnica pałacowa kryje w sobie trzeci co do wielkości dzwon w Czechach. Jego brzmienie należy do najpiękniejszych w Europie. Popularnym pobliskim celem turystycznym jest również renesansowy pałac rodziny Colloredo-Mansfeld w Opočnie, słynący z pięknych arkad, kolekcji broni czy trofeów myśliwskich, jak również z rozległego parku z doliną Złotego Potoku, w którym znajdziemy liczne romantyczne budowle.
Podążając za kolejnymi siedzibami rodów szlacheckich możemy odwiedzić malownicze miasteczko Žamberk, z dawną siedzibą rodu Parishów lub sąsiedni Letohrad. Nad miastem Letohrad góruje zamek, a w centrum mieści się Muzeum Rzemiosł, największe tego typu muzeum w Czechach. Na trzech piętrach dawnego spichlerza prezentowane jest rzemiosło z lat 1840–1930. Zobaczymy między innymi pracę kotlarzy, stolarzy, dekarzy czy kamieniarzy. Godne uwagi eksponaty znajdują się w skansenie rzemiosł mechanicznych, tartaku czy warsztacie mechanicznym. Dowiemy się, jak sto lat temu wyglądała klasa w szkole, gabinet dentystyczny czy ginekologiczny.
Pomysły wycieczki po regionie znajdziemy na stronach: www.goryorlickie.cz/przezycia-na-kazdy-dzien/902_1011399_zamki-na-orlicy oraz www.mojeorlickehory.cz (TC)
