W Gozo na Malcie warte odwiedzenia są najstarsze na świecie baseny solankowe. Na północnym wybrzeżu siostrzanej wyspy, tuż obok popularnych turystycznych zatok Qbajjar Bay i Xwejni Bay, znajduje się szachownica wykutych w skale panwi solnych.
Charakterystyczne baseny uformowane w kwadratowe lub prostokątne kształty pokrywają cały teren północnego wybrzeża Gozo począwszy od Xwenji Bay aż po Wied L-Ghasri. Popularnie nazywane są panwiami solnymi albo basenami solankowymi (salt pans) i służą do uzyskania soli z wody morskiej. Same panwy pochodzą z czasów Fenicjan. Maltańczycy uważają, że są to najstarsze na świecie, wciąż wykorzystywane, baseny solankowe.
Pozyskiwanie soli to ponad 350-letnia tradycja mieszkańców Gozo, przekazywana z pokolenia na pokolenie. Pomimo tego, że nie wydobywa się tutaj soli na skalę przemysłową, to wiele rodzin od maja do września pozyskuje tu duże ilości naturalnej soli i sprzedaje do lokalnych sklepów i restauracji.
Jak powstaje maltańska sól?
Proces nie jest trudny, lecz wymaga siły fizycznej. Na początku woda morska o średnim zasoleniu 3,7 promila jest wlewana do dużych basenów znajdujących się nad samym brzegiem morza, w których “odpoczywa” przez około 7-8 dni. Następnie, woda o zasoleniu 5 promili jest przelewana do mniejszych, cieplejszych i wyżej położonych basenów solankowych, w których następuje proces odparowywania wody. Aby uzyskać 1 kilogram czystej soli potrzeba 24 litry morskiej wody. W końcowej fazie procesu, gdy cała woda odparuje, pozostaje czysta sól, która jest później ręcznie zbierana przez właścicieli. Każdego tygodnia można pozyskać 3 tony czystej soli z 300 panwi solnych.
Pamiątkowa sól
Obecnie wielu mieszkańców Gozo pozyskujących w ten sposób sól, sprzedaje ją jako pamiątki dla przybywających turystów. W sklepach można znaleźć słoiki i płócienne woreczki pełne maltańskiej soli – naturalnej lub aromatyzowanej ziołami. Jeśli wybierzesz się na Gozo możesz spotkać Emanuela Słonego Człowieka (Emanuel the Salt Man), znanego bardziej jako Leli tal-Melh. Jest to najbardziej znany miejscowy rolnik, handlujący solą morską w swoim przydrożnym straganie. Oprócz gospodarczego znaczenia basenów solankowych są one również doskonałym miejscem do zrobienia malowniczych zdjęć. (TC)
