Portugalia jest niezwykłym krajem. Oprócz słynnych, wspaniałych plaż i zabytków zachwyca cudami natury, takimi jak lasy wawrzynowe, jeziora w kalderach, parki naturalne, plaże i jaskinie. Przedstawiamy najpiękniejsze miejsca dla osób planujących odpoczynek na łonie przyrody, z dala od zgiełku miasta i od tłumów
Wyspa Pico – Azory, fot. ATA Azores Tourism
Azory – Krajobraz wulkaniczny wyspy Pico
Pico jest jedną z dziewięciu, wulkanicznych wysp archipelagu Azorów. Znajduje się tam najwyższy szczyt Portugalii (2 351 m n.p.m.) – bazaltowy stratowulkan Pico, zwany przez mieszkańców po prostu górą Pico (Montanha do Pico). Jej wierzchołek to w rzeczywistości krater o średnicy ponad 500 m i głębokości ok. 30 metrów, w którym znajduje się właściwy szczyt wulkanu – ok. 70-metrowy stożek wulkaniczny zwany pieszczotliwe Piquinho, czyli „małym szczytem”. Góra Pico to charakterystyczny symbol tej wyspy oraz doskonały punkt widokowy, z którego można obejrzeć zielony „patchwork” winnic, Ocean Atlantycki oraz pozostałe wysepki Azorów. Choć wejście na Pico jest dość wymagające (w zależności od kondycji turysty trwa od 2 do 5 godzin, plus 3 godziny na zejście) i generalnie zaleca się opiekę przewodnika, to jednak nie brakuje śmiałków, którzy wchodzą tu w nocy lub też biwakują w kraterze tylko po to, by zobaczyć wschód słońca ze szczytu góry.
Warto wybrać się również na wędrówkę jednym z kilkunastu wytyczonych szlaków, aby zobaczyć z bliska bujną, egzotyczną roślinność, niewielkie kaldery, jeziora odbijające jak w lustrze błękitne niebo i szczyt Pico, oraz słynne winnice i charakterystyczny czerwony wiatrak. Winnice na wyspie Pico ogrodzone są murkami z kawałków zastygłej lawy, które mają je chronić przed silnym wiatrem i morską wodą, a w nocy oddają ciepło zgromadzone w ciągu dnia. Dzięki temu powstaje doskonałe słodkie wino Verdelho do Pico, cenione już od wieków przez królów i carów. Wyjątkowość krajobrazu winnic Pico potwierdziło UNESCO, wpisując to miejsce na listę światowego dziedzictwa.
Na wyspie znajduje się również najdłuższa jaskinia lawowa w Portugalii – Gruta das Torres, o długości ponad 5 km. Dostępny do zwiedzania (wyłącznie z przewodnikiem) jest 450-metrowy odcinek, ale to wystarczy by poznać rozmaite formy geologiczne. Z Pico organizowane są rejsy, podczas których można obserwować wieloryby i delfiny w ich naturalnym środowisku, na pełnym oceanie.
Jezioro Lagoa das Sete Cidades – wyspa São Miguel – Azory
„Jezioro siedmiu miast” to najsłynniejsze i najbardziej niezwykłe jezioro na Azorach. Lagoa das Sete Cidades położone jest w kraterze wulkanicznym i składa się z dwóch oddzielnych jezior, połączonych wąskim przesmykiem. Co ciekawe, większe z nich, Lagoa Azul ma błękitną wodę, a Lagoa Verde – zieloną. Według legendy, jeziora powstały z łez błękitnookiej księżniczki oraz zielonookiego pasterza, którzy zakochali się w sobie, jednak król zabronił im się spotykać.
Pomiędzy zbiornikami, przy miasteczku Sete Cidades wznosi się most, z którego można przyjrzeć się bliżej temu fenomenowi natury. Dobrym punktem widokowym jest również Vista do Rei, znajdujący się na jednym z kilkunastu szlaków pieszych, umożliwiających poznanie bogatej flory i fauny tej wyspy, oraz tutejszych kalder i jezior.
Madera – Las wawrzynowy Laurissilva
Laurissilva to prehistoryczny, wiecznie zielony, subtropikalny las wawrzynowy na Maderze, wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Jest największym obszarem tego typu na świecie, liczącym ok. 15 tys. km2, a do tego 90% jego powierzchni stanowi las pierwotny, czyli las rosnący bez ingerencji człowieka. Laurissilva jest uznawana za najcenniejszy skarb przyrodniczy Portugalii. Na jego obszarze znajdują się unikatowe rośliny (drzewa, krzewy, paprocie, mchy), które porastały większą część Europy kilkanaście milionów lat temu.
Tej ciekawej podróży w czasie można doświadczyć podczas wycieczki jednym z wielu szlaków pieszych, wiodących wzdłuż levadas, pomysłowego systemu kanałów dostarczających wodę z północy na południe wyspy. Na wyspie mieszkają też endemiczne gatunki ptaków. Bardziej ambitni mogą pokusić się o zdobycie dwóch najwyższych szczytów wyspy – Pico do Areeiro (1818 m n.p.m.) oraz górującego nad chmurami Pico Ruivo (1862 m n.p.m.), z których rozpościera się daleki, imponujący widok na okolicę.
Park Narodowy Peneda-Gerês – region Porto e Norte
Parque Nacional da Peneda-Gerês jest jedynym obszarem w Portugalii o statusie parku narodowego, a do tego niezwykle urozmaiconym. (Pozostałe tereny chronione w tym kraju są parkami naturalnymi.) Na powierzchni ok. 70 tys. km2 znajdują się pasma górskie, zielone doliny, urzekające strumyki i wodospady, torfowiska i łąki, stanowiące naturalne środowisko dla endemicznych i rzadkich gatunków zwierząt i roślin (m.in. wilka iberyjskiego, sarny, koziorożca pirenejskiego, salamandry luzytańskiej). Często można się natknąć na lokalne gatunki zwierząt udomowionych: dzikie kuce Garrano, rude krowy Barrosã z długimi rogami oraz ciemne psy pasterskie Castro Laboreiro.
Parque Nacional da Peneda-Gerês posiada równie wiele śladów dziedzictwa historycznego i kulturowego, w postaci megalitów, rzymskich dróg, kamieni milowych i mostów, portugalskich zamków w Castro Laboreiro i Lindoso, a także charakterystycznych dla tego regionu granitowych spichlerzy espigueiros oraz używanych przed ludność pasterską kamiennych chat branda (w czasie lata) i inverneira (w zimie, usytuowane w dolinach). Możliwość podpatrzenia prostego stylu życia mieszkańców regionu, kultywujących te same zwyczaje co ich przodkowie 100 lat temu, stanowi atrakcję samą w sobie. Park można zwiedzać zarówno na pieszo, jak i samochodem, a na jego terenie znajdują się hotele, punkty gastronomiczne oraz spa.
W kwietniu 2017 roku Parque Nacional da Peneda-Gerês będzie ponownie miejscem najdłuższego, 220-kilometrowego ultra biegu w Portugali – Peneda-Gerês Trail Adventure (PGTA), trwającego 7 dni. Więcej na www.natural.pt/portal/en/AreaProtegida/Geossitio/1
Jaskinie w Mira de Aire – region Centro
Położone ok. 15 kilometrów od Fatimy i 116 km od Lizbony, jaskinie Grutas de Mira de Aire tworzą ogromny kompleks podziemnych grot o długości ponad 11 km. To największe jaskinie w Portugalii, dostępne dla turystów. Istniejące tam wapienne formacje skalne powstały ok. 150 milionów lat temu, w erze dinozaurów. Jaskinie odkryto dopiero w 1947 roku, a po wielu badaniach speleologicznych (które nadal trwają), wybudowaniu schodów i chodników, w 1974 roku udostępniono zwiedzającym 600-metrową trasę. Kolorowe oświetlenie grot i korytarzy podkreśla piękno stalaktytów, stalagmitów i żeber naciekowych, a w najniżej położonej jaskini z „Wielkim Jeziorem” (ok. 110 m poniżej poziomu wejścia) przygotowano multimedialny pokaz fontann.
Na powierzchni znajduje się wystawa edukacyjna, tłumacząca powstawanie jaskiń i znajdujących się w nich form skalnych, oraz wystawa minerałów. Grutas de Mira de Aire otwarte są codziennie, przez cały rok od godziny 9:30 (godziny zamknięcia uzależnione są od danego miesiąca). Normalny bilet wstępu kosztuje 6,75 euro, ulgowy (dla dzieci w wieku 5-11 lat) – 4 euro. Maluchy do 5 lat wchodzą za darmo. (www.grutasmiradaire.com)
Plaża Praia do Portinho da Arrábida – Setúbal – region Lisboa
Jedna z najpiękniejszych plaż Portugalii znajduje się niedaleko małej wioski Portinho da Arrábida, na terenie Parku Naturalnego Serra da Arrábida. Malownicza plaża Praia do Portinho da Arrábida kusi drobnym, białym piaskiem, przejrzystą wodą w odcieniach błękitu i zieleni oraz otaczającymi ją, zielonymi stokami pasma górskiego Serra da Arrábida. To dobre miejsce na relaks blisko przyrody. Są tu również świetne warunki do nurkowania. Dzięki położeniu w strefie ochronnej, w okolicznych wodach można zobaczyć rozmaite gatunki podmorskiej flory i fauny.
Park Naturalny Ria Formosa – okolice Faro – region Algarve
Rozciągający się na długości ok. 60 kilometrów wzdłuż wybrzeża Algarve, Parque Natural da Ria Formosa widoczny jest już z samolotu, lądującego na pobliskim lotnisku w Faro. Obszar ponad 18 tys. ha obejmuje dwa półwyspy i 5 wysepek, które stanowią naturalny kordon ochronny między Oceanem Atlantyckim a znajdującymi się bliżej lądu wydmami, lagunami i bagnami (także należącymi do parku), nawadnianymi przez okoliczne rzeki.
Ze względu na silny wiatr, prądy i pływy morskie, kształty tych wysp ulegają nieustannej zmianie, na co trzeba uważać podczas ich zwiedzania. Tak zróżnicowany ekosystem stanowi doskonałe środowisko dla rzadkich gatunków zwierząt, takich jak m.in. modrzyk nadzwyczajny (symbol parku), zimorodek, koniki morskie czy żółwie. Dla niektórych gatunków ptaków Parque Natural da Ria Formosa służy jako miejsce odpoczynku w trakcie migracji do cieplejszych krajów, dla innych jest schronieniem w czasie zimy. Wiele z nich zakłada tutaj gniazda i wysiaduje swoje pisklęta. Szczegółowe informacje o florze i faunie oraz cenne wskazówki dotyczące zwiedzania parku można uzyskać w centrum edukacyjnym Centro de Educação Ambiental de Marim w Olhão.
Wyspę Tavira ze stałym lądem łączy pomost znajdujący się niedaleko miejscowości Santa Luzia, a na pozostałe wysepki można dopłynąć łódką. Na każdej z nich znajdują się plaże i punkty gastronomiczne. Warto zobaczyć solnisko w Olhão i Tavira oraz spróbować owoców morza, w tym małż z lokalnych hodowli. Ciekawostką jest również regionalna rasa psów – kudłaty portugalski pies dowodny (Cão de água Português), który niegdyś pomagał rybakom przy pracy, nurkując do wody i wyciągając ryby z sieci. Więcej informacji na www.natural.pt/portal/en/AreaProtegida/Item/14 (TC)
